| Paphiopedilum
stonei (Hook. f.) Pfitzer 1895 Tekst: H. Roszkowska Zdjęcia: H. Roszkowska Roślina sfotografowana na wystawie w Berlinie Podrodzaj: Polyantha Synonimy: Cordula stonei [Hook] Rolfe 1912; Cypripedium platytaenium Rchb.f. 1880; Cypripedium stonei Hook. f. 1862 Roślina została po raz pierwszy opisana przez Hookera w Curtis's Botanical Magazine w roku 1862. Pochodziła z Borneo, przywiózł ją do Anglii Hugh Low i po raz pierwszy zakwitła w kolekcji Johna Day'a w roku 1861, wzbudzając powszechny zachwyt i zdumienie. Nazwa tego Paphiopedilum pochodzi od ogrodnika - Roberta Stone, który umiejętnie i fachowo opiekował się roślinami z kolekcji Johna Day'a. Paph. stonei rośnie na bardzo ograniczonym terenie, na północy Borneo, w lasach deszczowych malezyjskiego Sarawak, na wysokościach 60 - 500 metrów w temperaturach 22-25°C. Rośnie na podłożu wapiennym, w zwietrzałych skałach, we mchu, w cienkiej warstwie humusu, często w pobliżu strumieni. Roślina jest duża, a jej liście są jednolicie zielone. Pęd kwiatowy o 3 do 5 niezwykle oryginalnych kwiatach może mieć nawet 70 cm długości. Jedyny raz zebrano w naturze legendarne Paphiopedilum stonei var. platytaenium. Było to w listopadzie 1863 roku, podczas drugiego importu stonei. Odmiana platytaenium rosła wolniej i zakwitła pierwszy raz dopiero po roku wzbudzając ogromną sensację. Uważano, że jest "królową orchidei". Sander zorganizował nawet kolejną poszukiwawczą wyprawę na Borneo. Łowca roślin - Foerstermann nie znalazł co prawda platytaenium, ale stał się odkrywcą kolejnego niezwykłego i pożądanego gatunku: Paphiopedilum sanderianum. Paph. stonei var. platytaenium zostało zakwalifikowane nie jako naturalny wariant, lecz mutacja. Day pozostawił rysunki tej rzadkiej rośliny, a wszelkie próby ponownego znalezienia platytaenium na stanowiskach naturalnych spełzły na niczym. Pierwotne rośliny podzielono, a sadzonki znalazły się w trzech słynnych kolekcjach: barona Schroedera, Trevora Lawrance'a i w firmie Veitch. Jedna z ostatnich wzmianek na temat tej rośliny pojawiła się w roku 1915 w The Orchid Review. Rośliny te przetrwały więc około 50 lat, ale do dziś nie zachowała się niestety żadna z nich, chociaż od czasu do czasu pojawiają się pogłoski o pojawieniu się niezwykłych kwiatów Paph. stonei var. platytaenium, a to w Holandii, a to w Stanach. Na temat uprawy Paph. stonei można znaleźć sprzeczne opinie. Jedne źródła podają, że rośliny są bardzo trudne w uprawie, rosną powoli i doprowadzenie ich do kwitnienia jest graniczy z cudem, inne - że uprawa nie należy do skomplikowanych, a rośliny chętnie kwitną.
Źródła: Orchid Digest, VII/IX 2003 http://www.angelfire.com/ http://www.slipperorchids.info http://orchidspecies.com/ kwiecień 2007 |
