|
|
Paphiopedilum vietnamense Gruss & Perner 1999
Źródła: Die Orchidee, VII/VIII 2000; Orchid Digest, X/XII 2001
Opracowanie: H. Roszkowska Zdjęcia: G. Siemińska, H. Roszkowska
Ilustracja: M. Gąsiński
Podrodzaj: Parvisepalum
Synonimy: Paphiopedilum hilmari Sengh. & Schlechter 1999, Paphiopedilum mirabile Cavestro & Chiron 1999
W roku 1997 ekspedycja japońsko-wietnamska udała się na poszukiwania nowych gatunków storczyków do prowincji Cao Bang w okolicy Hanoi. Na jedynym stanowisku o powierzchni nie większej niż 60 - 80 km2 zostało znalezione Paphiopedilum trochę podobne do delenatii, ale jednak inne. Było to, jak później je nazwano Paphiopedilum vietnamense.
Gatunek ten jest litofitem, rośnie w szczelinach wapiennych skał wypełnionych mchem i humusem, na północnych i północno-zachodnich zboczach gór, na wysokości 350 - 500 m nad poziomem morza, bardzo rzadko wyżej. Kwitnie wiosną. W jego sąsiedztwie można znaleźć również Paphiopedilum hirsutissimum, tranlienianum, concolor oraz inne storczyki: Cleisostoma rostratum, Coelogyne fimbriata, Dendrobium chrysanthum, Liparis mannii, Pholidota rubra, Podochilus microphyllus, Vandopsis gigantea.
Średnia roczna temperatura w tym regionie wynosi około 230C. Zimą spada do ok. 150C, w lecie zdarzają się upały do 300C. Okres chłodny i suchy przypada na miesiące od października do marca, jednak w grudniu zdarzają się również ulewy. Od maja do lipca opady są obfite.
Rośliny mają zwarty pokrój, wykształcają 3 do 5 liści o marmurkowym, ciemnozielonym deseniu, bordowych od spodu. Pęd kwiatowy dorasta do 25 cm, wydaje jeden, rzadko dwa kwiaty, które w porównaniu z niewielką rośliną są bardzo okazałe. Ich szerokość wynosi 10 do 12 cm, wysokość - około 9 cm.
Nie odnaleziono do tej pory żadnych innych form tego gatunku. Jedyną zmienność wykazuje w intensywności zabarwienia kwiatu, od delikatnego różu do mocnej czerwieni.
Paphiopedilum vietnamense jest spokrewniony z Paph. delenatii, różnią się jednak wzorem i kształtem liści, intensywnością wybarwienia kwiatów i kształtem staminodium.
W przeciągu dwóch lat, do roku 1999, kiedy ten endemiczny wietnamski gatunek został oficjalnie opisany i nazwany, doprowadzono nieomal do jego wyginięcia. Rośliny pojawiały się masowo w Europie, Ameryce i Japonii, osiągając astronomiczne ceny. Świetnie zorganizowana siatka nielegalnych handlarzy wykorzystała czas, kiedy kolekcjonerzy byli gotowi zapłacić każdą sumę za atrakcyjną nowość. Miejscowa ludność zarabiała na życie otrzymując za kilogram roślin 1 - 2 dolary. Kolejna ekspedycja wysłana w ten rejon w roku 2001 znalazła już tylko pojedyncze, bardzo młode rośliny. Zbieracze oszczędzili je mając nadzieję, że za jakiś czas osiągną wyższą cenę.
Jeszcze przed opisaniem gatunku rozpoczęto w Japonii i na Tajwanie produkcję siewek na dużą skalę, co w konsekwencji doprowadziło do stopniowego unormowania sytuacji i spadku cen do takiego poziomu, że każdy wielbiciel Paphiopedilum vietnamense
może sobie pozwolić na jego kupno.
|
|
Wystawa w Dreźnie, 2008
|
Kolekcja T. Kusibaba, fot. G. Siemińska
|
|
|